Onderzoekers aan VUB willen jongeren in jeugdhulp een stem geven via creatieve storytelling
Elke jongere heeft het recht om gehoord te worden, ook jongeren in de jeugdhulp. Maar er wordt vooral over hen gepraat en maar weinig geluisterd. Daar wil een groep onderzoekers aan de VUB verandering in brengen, door met hen in gesprek te gaan. Hun doel? Jongeren in jeugdhulp helpen bij de ontwikkeling van hun identiteit en vooral ook samen verandering teweegbrengen.
“Wie ben ik?”
Hoe je over jezelf denkt, heeft een invloed op je toekomst. Tijdens de adolescentie ga je op zoek naar wie je eigenlijk bent. Die zoektocht is voor iedereen moeilijk maar voor jongeren in de jeugdhulp extra complex. Dat komt door verschillende factoren:
Ze worden soms voorgesteld als ‘probleemgevallen’, terwijl ze vaak opgroeien in een moeilijke thuissituatie.
Ze hebben een negatief zelfbeeld over zichzelf door het stereotype van ‘probleemkind’ dat over hen heerst.
Ze leven samen in groep en denken en voelen meer vanuit een groepsidentiteit in plaats van een individuele.
Ze kunnen minder dingen doen die ze graag zouden willen doen, omdat er geen geld is of geen ouder om hen te helpen.
Dat neemt niet weg dat jongeren in jeugdzorg ook gewoon dromen, talenten en een uniek verhaal hebben. Daarom zetten onderzoekers Vicky Willegems, Ariadne Warmoes, Marijke Van Buggenhout, Nadine Engels en Els Dumortier zich in om de stem van die jongeren te versterken.
Voor hun onderzoek onder de titel Who am I! Empowering self- identity of youth in care through creative storytelling and collaborative action research aan de Vrije Universiteit Brussel werken onderzoekers, kunstenaars en begeleiders samen met jongeren in jeugdvoorzieningen. Jongeren krijgen ruimte om via creatieve storytelling hun ervaringen te uiten en na te denken over wie ze zijn en willen zijn. Dat kan bijvoorbeeld via fotografie, video, muziek, podcasts, kunst, film of theater.
In gesprek met jongeren en begeleiders
Naast creatieve zelfexpressie gaat het team ook samen met voorzieningen in gesprek om te kijken hoe zij jongeren kunnen ondersteunen bij hun identiteitsontwikkeling. Samen onderzoeken ze welke thema’s, uitdagingen en dromen er leven binnen de leefgroep, en hoe voorzieningen hier beter op kunnen inspelen. Belangrijk aan het onderzoek is de nadruk op participatie: écht samen met jongeren en de voorziening aan de slag gaan.
Op die manier hoopt het onderzoeksteam drie belangrijke dingen te bereiken: jongeren helpen met hun identiteitsontwikkeling, de noden van de jongeren en de jeugdvoorziening in kaart brengen en, tot slot, ook échte verandering teweegbrengen.
